Kral Giges | Anadolu Uygarlıkları

Lidya kraliyetinin üçüncü hanedanı olan Mermrad Hanedanlığı’nın kurucusu olan Kral Giges milattan önce 680 ile 644 yılları arasında hükümdarlık yapmıştır. Onun döneminde Lidya Devleti gitgide güçlendi ve yayılmacı bir politika izledi. Giges, Lidya Kralı Kandaules tarafından Kapadokia’ya sürgüne yollanan Dascylus’un oğludur. Kandaules Dascylus’u sürgünden geri çağırdığında, Dascylus kendisinin yerine oğlu Giges’i krala yollamıştır.

Kral Giges’in yükselişi hakkında farklı yazarlar farklı hikayeler anlatmıştır. Şamlı Nicolaus’a göre, Giges Kandaules’in gözüne girip, kralın önemli bir adamı olmuştur. Kandaules, Giges’e müstakbel eşi Misya (Çanakkale yöresi) hakimi Arnossus’un kızı Tudo’yu kendisine getirmesini emrettmiştir. Ama Giges,Tudo’yu getirirken ona aşık olmuştur. Tudo bunu Kral Kandaules’e söyleyince, Kandaules Giges’i öldürme emri vermiştir. Ancak bunu öğrenen Giges bir gece başarılı bir suikast ile Kandaules’i öldürüp tahta geçmiştir.

Heredot’un yazdıklarına göre, Kral Kandaules eşi soyunurken Giges’in de onu izlemesini istemiştir. Buna öfkelenen Kraliçe öcünü almaya yemin etmiştir. Kraliçe Giges’e ya kralın ya da kendisinin ölmesi gerektiğini söylemiştir. Ancak Giges kararı verme hakkını Kraliçe’ye vermiştir. Kraliçe de kralı öldürmeye karar vermiştir. Bir gece Giges’i gizlice odasına alıp, verdiği bıçakla Kral Kandaules’i öldürtüp Kraliçe ile evlenip Kral olmuştur.

Plutarch’a göre ise Karya muhafızı Milaslı Arselis’in destekleriyle Giges tahta geçmiştir. Eflatun’un anlattıkları Heredot’unkiyle benzerlikler taşımaktadır. Eflatun’un Devlet’te anlatıklarına göre, Giges bir çobandır ve bir gün bir mağarada büyülü bir yüzük (Giges Yüzüğü) bulmuştur. Bu yüzük ona görünmezlik gücü vermiştir. Bu yüzükle birlikte saraya gidip kraliçeyi görünmezlik gücüyle baştan çıkartıp, onun yardımlarıyla kralı öldürüp, Lidya Kralı olmuştur.

Bütün bu hikayelerde Oracle’ı (Delfi kahinleri) doğrularcasına Giges’in sivil bir hamle ile kralı öldürerek tahta geçmesi anlatılmaktadır.

Giges zamanındaki en büyük buluş Paktolos Nehri’nde (Sart Çayı) bulunan altını işlemesiydi. Bu işlediği altınların 6 kazanını, ki bu altınların bugünkü değeri 13 milyon dolardır, kendi propagandasını yapmaları için Oracle’a hediye olarak sunmuştur. Bu parayı alan kahinler, Giges’in kral olma davasını haklı bulup, Asya Yunanlılar’ı arasında propaganda yaparak Giges’e arka çıktılar. Giges hanedanlığının güçlü olacağını ancak tahtı zorla ele geçirdiği için beşinci nesilinde tahtı kaybedeceklerini söylemişlerdi.

Kahinlerin entrikalarına rağmen bu kehanet doğru çıkmıştır. Giges’in 4. nesilden torunu Kroisos kahinlerin yanlış bir kehaneti sonucunda Pers İmparatorluğu’na mağlup olup Lidya Devleti yıkılmıştır.

Giges kendine bağlı kişilerden kurulu bir krallık kurup, güçlü bir ordu yaratmıştır. Troad ve Colophon Yunanlılar’dan alınmıştır. Smyrna (İzmir) kuşatılmış ve ittifak sağlanmıştır. Ayrıca Ephesus (Efes) veMiletus’in (Milet) içlerine kadar girilmiştir.

Giges Anadolu’yu yıkan Kimmerler’e karşı defalarca zafer kazanmıştır. Ancak Sardes’in yakınlarını elegeçiren Dugdamme kontrolündeki Kimmerler tarfından mağlup edildi ve öldü. Giges’in yerine oğlu II.Ardys geçti.

Birçok kutsal araştırmacı Giges’in kutsal Yecüc’ün sureti olduğuna ve Hezekiel’in kitabında, Kuran’da, İncil’de ve vahiy kitaplarında geçen Mecüc’ün kralı olduğuna inanır.

Anadolu Uygarlıkları / Lidyalılar